Czy wiesz, że po wypadku przy pracy przysługuje Ci nie tylko zwolnienie na czas leczenia, ale także odszkodowanie? Możesz je uzyskać jednak tylko wtedy, gdy wykupisz odpowiednie ubezpieczenie i dopilnujesz procedur. Sprawdź, co zrobić, aby uzyskać odszkodowanie za wypadek przy pracy!
W jakich sytuacjach można mówić o wypadku przy pracy?
Może się wydawać, że tego typu wypadki to wszystkie zdarzenia, które przytrafiają się pracownikom w biurze, na placu budowy czy w innym miejscu, gdzie zazwyczaj wykonują swoją pracę. W rzeczywistości nie jest to jednak takie proste. Definicja wypadku przy pracy jest jasno określona w kodeksie pracy. Aby można było mówić o tego typu sytuacji, konieczne jest spełnienie następujących warunków (wszystkich jednocześnie):
- musi to być zdarzenie nagłe (wypadkiem przy pracy nie będzie np. uraz kręgosłupa wywołany pracą przez długi czas w pozycji siedzącej);
- wypadek musi mieć związek z pracą;
- zdarzenie spowodowało co najmniej uraz;
- wypadek został spowodowany przyczyną zewnetrzną;
Prawo dzieli wypadki na różne kategorie:
- lekkie - to takie, przy których pracownik odzyskuje zdrowie w ciągu 28 dni;
- ciężkie - gdy obrażenia są poważniejsze i trwałe;
- śmiertelne;
- zbiorowe - gdy wypadkowi uległy co najmniej 2 osoby.
Co ciekawe, do takiego wypadku może dojść nie tylko w miejscu, w którym na stałe wykonujesz swoją pracę. Ta kategoria obejmuje również sytuacje, które przytrafiają się podczas wyjazdów służbowych, a także drogi do pracy lub z pracy (ale takiej, która nie była przerwana np. na czas zakupów itp.).
Co robić, gdy przytafi Ci się wypadek przy pracy?
Aby zdarzenie zostało zakwalifikowane jako wypadek przy pracy, musisz pamiętać o kilku ważnych formalnościach. To Twoim obowiązkiem jest zgłoszenie wypadku pracodawcy. Wyjątkiem są oczywiście wypadki śmiertelne i takie, w których poszkodowany jest np. nieprzytomny. Oprócz poinformowania pracodawcy konieczne jest także zabezpieczenie miejsca zdarzenia do czasu przybycia inspektora z Państwowej Inspekcji Pracy. Taki specjalista bada okoliczności zdarzenia i sporządza dokumentację. Dopiero po zakończeniu pracy przez inspektora pozostali mogą powrócić do wykonywania zadań w danym miejscu. Jeśli wypadek był ciężki lub śmiertelny, w zakładzie pracy musi się pojawić także policja i prokurator.
Obowiązkiem pracodawcy jest sporządzenie w ciągu 14 dni protokołu z wypadku. Osoba poszkodowana lub jej rodzina ma następnie 5 dni, aby zapoznać się z treścią dokumentu i zaproponować ewentualne poprawki.
Kto przyznaje odszkodowanie za wypadek o pracy: ZUS czy pracodawca?
Jeśli po wypadku nie jesteś zdolny do pracy przez określony czas, możesz skorzystać ze zwolnienia lekarskiego. W tym czasie otrzymujesz wynagrodzenie, ale nie jest to, jak zazwyczaj przy zwolnieniu, zasiłek z ubezpieczenia chorobowego. Przy takim zwolnieniu przysługuje Ci zasiłek chorobowy wypłacany z ubezpieczenia wypadkowego. Wynosi ono 100% Twojego standardowego wynagrodzenia.
Jako osoba poszkodowana masz także prawo do innych świadczeń. Odszkodowanie może mieć różną wysokość i formę, w zależności od Twojego stanu zdrowia i przebiegu leczenia. Przykładowe świadczenia to:
- świadczenie rehabilitacyjne wynoszące tyle, ile Twoje miesięczne wynagrodzenie brutto;
- jednorazowe odszkodowanie dla osób, które doznają trwałego uszczerbku na zdrowiu;
- jednorazowe odszkodowanie i renta rodzinna dla członków rodziny pracownika, który zmarł w wyniku wypadku przy pracy;
- dodatek do renty rodzinnej dla osoby, która w wyniku wypadku przy pracy utraciła oboje rodziców;
- renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które nie mogą pracować po wypadku;
- zasiłek wyrównawczy dla praconików, których wynagrodzenie ulega obniżeniu w wyniku wypadku przy pracy (np. gdy muszą zmienić dotychczasowe stanowisko pracy na inne, gorzej płatne);
- dodatek szkoleniowy dla osób, które po wypadku przy pracy nie są już w stanie pracować na dotychasowym stanowiksu muszą się przekwalifikować;
- pokrycie kosztów leczenia: stomatologicznego, ortopedycznego, szczepień ochronnych;
- od pracodawcy - odszkodowanie za utratę lub zniszczenie własnego mienia na skutek wypadku.
Czy odszkodowanie otrzymasz automatycznie?
Pamiętaj, że odszkodowanie od ZUS z tytułu wypadku przy pracy nie przysługuje Ci „z urzędu”. Nie wystarczy samo zgłoszenie zdarzenia pracodawcy. Jak uzyskać odszkodowanie za wypadek przy pracy od ZUS?
Przede wszystkim musisz wypełnić odpowiedni wniosek. Należy w nim opisać okoliczności wypadku, podać dane świadków zdarzenia, a także załączyć opinię lekarza na temat Twojego stanu zdrowia. Badanie lekarskie przeprowadza się po wypadku. Lekarz bada poszkodowanego, stawia diagnozę i przekazuje mu zaświadczenie w kilku egzemplarzach (jeden z nich należy zachować dla siebie).
Wniosku nie przekazuje się do ZUS, ale do płatnika składek, czyli pracodawcy. Musi on przekazać do ZUS Twój wniosek, a także dodatkową dokumentację:
- dane płatnika składek i osoby ubezpieczonej;
- protokół powypadkowy lub kartę wypadku;
- zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia pracownika;
- kartę informacyjną o udzieleniu pracownikowi pierwszej pomocy;
- informowanie o tym, czy i kiedy poszkodowany został przeszkolony w zakresie BHP;
- oświadczenie osoby, której był zgłoszony wypadek.
Dodatkowe dokumenty mogą być wymagane, gdy do wypadku doszło podczas jazdy samochodem. ZUS potrzebuje wtedy m.in. danych rejestracyjnych auta i ewentualnych informacji o dochodzeniu policji.
Kto przyznaje odszkodowanie za wypadek przy pracy: ZUS czy pracodawca?
W pierwszej kolejności wypłatą odszkodowań za wypadki przy pracy zajmuje się ZUS. Takie świadczenia przysługują nie tylko osobom zatrudnionym na umowę o pracę, ale także tym, które pracują w ramach umowy zlecenia – pod warunkiem, że mają one opłaconą składkę wypadkową.
Jeśli ulegniesz wypadkowi przy pracę, zgłoś się do ZUS-u i wypełnij odpowiedni wniosek. Pamiętaj, że jego rozpatrywanie może zająć urzędowi dość dużo czasu, ale warto uzbroić się w cierpliwość.
Dodatkowo można ubiegać się o odszkodowanie od pracodawcy. Takie środki pozwalają pokryć dodatkowe koszty leczenia w sytuacji, gdy świadczenia z ZUS są zbyt niskie. Jak uzyskać odszkodowanie za wypadek przy pracy od pracodawcy? Takie odszkodowania wypłaca się najczęściej z ubezpieczenia OC pracodawcy. W praktyce nie jest to jednak proste i często wymaga współpracy z prawnikami specjalizującymi się w tym temacie.
Kiedy nie otrzymasz odszkodowania za wypadek przy pracy?
Prawo do otrzymania odszkodowania możesz utracić nie tylko wtedy, gdy nie dostarczysz odpowiednich wniosków i dokumentów w terminie. Przepisy jasno określają sytuacje, kiedy takie świadczenia nie przysługują. Nie dostaniesz odszkodowania, gdy wypadek był spowodowany przez Twoje rażące niedbalstwo, naruszenie przepisów dotyczących życia i zdrowia – nieumyślne lub celowe. Przykładem takich działań może być wykonywanie prac na placu budowy bez odzieży ochronnej i dodatkowych zabezpieczeń. Odszkodowanie za wypadek przy pracy nie przysługuje również wtedy, gdy poszkodowany był pod wpływem alkoholu. Co więcej, nie otrzymasz wówczas zasiłku chorobowego. Będziesz mógł być w domu na czas powrotu do zdrowia, ale zostaniesz pozbawiony wynagrodzenia.
Co może dać Ci dodatkowe ubezpieczenie od wypadków przy pracy?
Po wypadkach przy pracy, zwłaszcza tych ciężkich, czas powrotu do zdrowia może być długi, a leczenie skomplikowane i kosztowne. Świadczenia z ZUS nigdy nie pokryją tych kosztów w całości. Płacić trzeba nie tylko za leki czy rehabilitację, ale często także za terapię psychologiczną, sprzęt ortopedyczny, okulary itp. Warto zabezpieczyć się na wypadek takich sytuacji, wykupując np. ubezpieczenie grupowe w pracy (jeżeli jest dostępne) lub ubezpieczenie na życie, obejmujące zakresem takie zdarzenia. Często to sami pracodawcy opłacają je pracownikom w ramach dodatkowych świadczeń, ale możesz zrobić to także na własną rękę.
Z odszkodowania wypłaconego w ramach polisy możesz sfinansować rehabilitację, leczenie i wizyty prywatne, a także inne aspekty związane z Twoim stanem zdrowia. Co ważne, ubezpieczenie grupowe lub na życie obowiązuje zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym.
Chcesz poznać koszty ubezpieczenia? Skorzystaj z kalkulatorów na naszej stronie lub skontaktuj się z naszą infolinią, aby poznać szczegóły ubezpieczenia na życie lub ubezpieczenia grupowego (jeżeli nie jest one dostępne w Twoim zakładzie pracy).
