Jakie są związane z przeglądem instalacji gazowej kwestie prawne? Jakie wyróżniamy jej rodzaje, a także jakie obowiązki ma posiadacz takiej instalacji? Konsekwencja w przypadku braku przeglądu i jej wpływ na ubezpieczenie.
Przegląd instalacji gazowej i aspekty prawne - obowiązki posiadaczy
Obowiązujące w Polsce przepisy nakładają na właścicieli nieruchomości określone obowiązki. Obowiązki te wynikają np. z Ustawy Prawo Budowlane, czy Ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. Do tego dochodzą różnego rodzaju rozporządzenia, jak np. rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2019 poz. 1065) i już wystarczy, by przeciętnemu Kowalskiemu zakręciło się w głowie od tych wszystkich nakazów i obowiązków. Faktem jest, że jeżeli jesteśmy posiadaczami nieruchomości, to musimy znać i respektować te przepisy. Nieznajomość prawa nie jest żadnym usprawiedliwieniem, a posiadanie aktualnego przeglądu instalacji gazowej w domu to konieczność!
Rodzaje instalacji gazowych
Instalacje gazowe znajdziemy w większości budynków mieszkalnych, zarówno wielo, jak i jednorodzinnych. Instalacje te mogą być różne, w zależności od tego z jakiego gazu korzystamy. Przy gazie ziemnym będą to instalacje podłączone do podziemnych gazociągów miejskich, przy gazie ciekłym będą to instalacje miejscowe z podłączeniem do dużych zbiorników umiejscowionych na zewnątrz nieruchomości. Ponadto, wiele gospodarstw domowych korzysta cały czas z przenośnych butli gazowych podłączonych bezpośrednio do urządzeń grzewczych lub kuchenek gazowych w mieszkaniach.
Obowiązki posiadaczy instalacji gazowej, a przegląd instalacji w budynku
Art. 62 Ustawy Prawo Budowlane mówi o konieczności wykonywania przeglądów różnego rodzaju instalacji znajdujących się w obiekcie budowlanym. Dotyczy to też instalacji gazowej. Zgodnie z tym przepisem, przegląd instalacji gazowej powinien być wykonywany raz w roku. Przeglądu może wykonać tylko osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia. Na czym polega taki przegląd? W czasie przeglądu sprawdza się szczelność przewodów, złączek od głównego zaworu do podłączeń urządzeń końcowych (piece, kuchenki). Ustawa nie rozróżnia instalacji. Należy więc uznać, że dotyczy to wszelkich instalacji, również tych z podłączeniem giętkim przenośnych butli gazowych.
Wspomniane wyżej Rozporządzenie Ministra Infrastruktury mówi natomiast o tym, jak należy korzystać z butli gazowych. Przykładowo mowa jest o tym, że w jednym mieszkaniu można korzystać z maksymalnie dwóch butli do 11 kg, temperatura otoczenia nie może przekraczać 35 st. C, butla musi być zaopatrzona w reduktor ciśnienia, a przewód łączeniowy nie może być dłuższy niż 3 metry.
Kto powinien wykonać przegląd instalacji gazowej w mieszkaniu lub domu?
W przypadku budownictwa jednorodzinnego przegląd instalacji gazowej w budynku powinien być zlecony przez właścicieli nieruchomości. Przy budynkach wielorodzinnych obowiązek taki spoczywa na administratorach budynków. Właściciele, czy użytkownicy mieszkań nie muszą więc martwić się koniecznością wykonania przeglądu instalacji, ale nie zawsze. Jeżeli wykonujemy w mieszkaniu remont wraz z wymianą instalacji gazowej, to po takim remoncie powinniśmy jednak taki przegląd wykonać. Podobnie przy zakupie mieszkania używanego – chcąc być pewnym, że instalacja jest w porządku, warto taki przegląd zrobić również dla własnego bezpieczeństwa.
Pamiętajmy, że obowiązek ten spoczywa również na posiadaczach domów letniskowych, o ile oczywiście wykorzystywana jest instalacja gazowa.
Konsekwencje wynikające z braku przeglądu instalacji gazowej w domu
Już w Ustawie Prawo Budowlane mowa jest o konsekwencji finansowej wynikającej z braku dokumentu potwierdzającego wykonanie przeglądu instalacji gazowej. Takie zaniedbanie zagrożone jest karą grzywny do 5 000 PLN. Wnioski o ukaranie mogą być kierowane do sądów przez pracowników Urzędu Nadzoru Budowlanego. Jednak zdecydowanie ważniejszą konsekwencją wynikającą z niedbałości o stan instalacji gazowej może być utrata zdrowia lub życia. Niewykryta w porę nieszczelność instalacji gazowej może doprowadzić do tragedii, które często widujemy nawet w ogólnopolskich mediach.
Brak przeglądu instalacji gazowej w mieszkaniu a ubezpieczenie
Zapisy Ogólnych Warunków Ubezpieczeń domów i mieszkań w każdym towarzystwie ubezpieczeniowym określają obowiązki Klientów. Do obowiązków tych należy również przestrzeganie obowiązującego prawa, w tym również prawa budowlanego. Może to być zapisane w różnej formie, ale sprowadza się do jednego – wszyscy podlegamy tym samym przepisom i musimy się do nich stosować. W przypadku szkody każda firma ubezpieczeniowa poprosi nas o przedstawienie protokołów badań instalacji. Brak takiego protokołu może skutkować brakiem lub ograniczeniem wypłaty odszkodowania. Tłumaczenie, że protokół uległ zniszczeniu w czasie wybuchu, czy pożaru nie pomoże. Zawsze można zażądać kopii protokołu od firmy wykonującej badanie instalacji gazowej. Jeśli tego protokołu nie będzie, nie otrzymamy odszkodowania za zniszczenia wywołane wybuchem gazu w naszej nieruchomości. Niektóre towarzystwa godzą się na to, że klient nie dopełnił obowiązku ustawowego i nie wykonał stosownych przeglądów, ale i tak w efekcie znacznie ograniczają wypłatę odszkodowania.
Tak więc jeśli chcemy mieć pełną ochronę z polisy ubezpieczającej nasze mienie nie możemy zaniedbać podstawowych obowiązków wynikających z ustawy Prawo Budowlane i musimy raz na rok wykonać badanie instalacji gazowej – o ile oczywiście takową posiadamy.