Każdy właściciel samochodu ma obowiązek dysponować prawem jazdy oraz dowodem rejestracyjnym samochodu. Pierwszy jest przypisany do kierowcy, potwierdzając jego uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Drugi to dokument tożsamości auta, który zawiera wszystkie informacje o nim: od parametrów technicznych po aktualny przegląd techniczny. W niektórych sytuacjach dowód rejestracyjny wymaga wymiany – sprawdź, kiedy jest to konieczne.
Czym jest dowód rejestracyjny pojazdu?
Przez kilkadziesiąt lat dowód rejestracyjny pojazdu był równie ważny jak prawo jazdy. Kierowcy musieli przestrzegać obowiązku wożenia ze sobą obu tych dokumentów i okazywania ich podczas kontroli drogowych. Podobnie jak dowód osobisty pozwala na zidentyfikowanie i potwierdzenie tożsamości jego właściciela, tak dowód rejestracyjny jest osobistym dokumentem tożsamości auta. Zawarte w nim informacje obejmują jednak nie tylko wszystkie dane techniczne, numer rejestracyjny. VIN oraz datę pierwszej rejestracji. Znajdują się wśród nich również daty przeglądów technicznych, stanowiące podstawę dopuszczenia samochodu do ruchu.
W 2018 roku znowelizowano przepisy o ruchu drogowym i od tego czasu wożenie ze sobą dowodu rejestracyjnego nie jest konieczne. Wynika to z faktu, że wszystkie dane dotyczące kierowcy i jego auta są gromadzone i udostępniane w elektronicznej bazie danych CEPiK. W efekcie podczas kontroli drogowej policjant nie musi zaglądać do dokumentu, gdyż sprawdza dane w komputerze. W dniu 4 grudnia 2020 roku weszła w życie kolejna wersja przepisów, które wprowadzają zmiany dotyczące dowodów rejestracyjnych. Między innymi znoszą one obowiązek wymiany dokumentu w przypadku braku miejsca na pieczątki potwierdzające przejście przeglądu (jak wiemy, w dowodzie jest tylko 6 okienek na przegląd).
Wymiana dowodu rejestracyjnego z powodu braku miejsca na pieczątki
Jedną z okoliczności, w jakich do tej pory pojawiała się potrzeba wymiany dowodu rejestracyjnego, było wyczerpanie się rubryk przeznaczonych na pieczątki wstawiane po przeglądzie technicznym. Biorąc pod uwagę, że na przegląd trzeba się zgłaszać raz w roku, a liczba miejsc na stempelki w dowodzie jest ograniczona, konieczność wymiany dokumentu czekała więc kierowcę nawet co sześć lat. Stwarzało to wiele problemów: począwszy od poświęconego czasu właściciela pojazdu, po kolejki w urzędach.
Kłopot jest tym większy, że wymiana dowodu rejestracyjnego wymaga wizyty w Wydziale Komunikacji, w którym jest zameldowany jego właściciel. Przy zmianie miejsca pracy lub zamieszkania, musi on pokonywać wiele kilometrów do urzędu, w którym jest zarejestrowany jego samochód. Obecnie wielu kierowców zastanawia się, czy trzeba mieć dowód rejestracyjny. Chociaż prawo zwalnia już z obowiązku jego wożenia w samochodzie, dysponowanie tym dokumentem jest konieczne. Wymiana dowodu rejestracyjnego nie jest już jednak obowiązkowa w przypadku wyczerpania się miejsc na pieczątki. Jednak warto mieć przy sobie zaświadczenie o tym, że pojazd przeszedł badania techniczne (po jego wykonaniu otrzymujemy specjalny wydruk, który należy zachować).
Wystawienie nowego dowodu rejestracyjnego w przypadku jego zgubienia lub kradzieży
Zniszczony, skradziony lub zagubiony dowód rejestracyjny jest innym powodem, dla którego właściciel auta musi złożyć wniosek o nowy dokument. W takich przypadkach samochód teoretycznie nie może się poruszać po drodze. W rzeczywistości zniesienie obowiązku wożenia dowodu w pojeździe łagodzi nieco te ograniczenia. Nie oznacza to jednak, że właściciel nie ma obowiązku natychmiastowego wystąpienia o wydanie nowego dokumentu.
W przypadku kradzieży przed udaniem się do Wydziału Komunikacji konieczne jest zgłoszenie się na Policję. Pozwoli to uniknąć konsekwencji, gdy dowód posłuży w przestępstwie. Wniosek złożony w urzędzie powinien być uzupełniony o dokumenty takie jak:
- obecny dowód rejestracyjny pojazdu, który podlega wymianie
- zaświadczenie z policji o zgłoszonej kradzieży (opcjonalnie)
- oświadczenie o utracie dowodu rejestracyjnego (opcjonalnie)
- potwierdzenie wniesienia opłaty za wymianę dowodu rejestracyjnego
- zaświadczenie o pozytywnym przejściu badania technicznego
- karta pojazdu (jeśli została wydana)
- aktualna polisa OC
- dowód osobisty
Należy także zabrać ze sobą tablice rejestracyjne w celu umieszczenia na nich nowych znaków legalizacyjnych.
Dowód rejestracyjny tymczasowy
Polskie przepisy przewidują sytuacje, w których właściciel pojazdu może wystąpić z wnioskiem o wydanie tzw. miękkiego dokumentu potwierdzającego rejestrację pojazdu. Dowód rejestracyjny tymczasowy jest wystawiany na 30 dni. Po tym okresie należy złożyć wniosek o rejestrację stałą. W jakich okolicznościach można się starać o taki dokument? Zazwyczaj ten wariant wybierają osoby, które dopiero sprowadziły pojazd z zagranicy lub kupiły go i chcą jeździć nim od razu, a czas dopełnienia formalności jest długi.
Aby otrzymać dowód rejestracyjny tymczasowy, należy we właściwym wydziale komunikacji złożyć odpowiedni wniosek, oddać w nim dotychczasowy dowód, tablice rejestracyjne, przedstawić wykupioną polisę OC i dowód osobisty oraz wnieść opłatę. Koszt wymiany dokumentu jest stały i wynosi 54,50 zł (dane: luty 2022). Natomiast za pozwolenie czasowe trzeba zapłacić 19 zł.
Chociaż dowód rejestracyjny samochodu trzeba mieć przy sobie podczas przeglądu technicznego, w innych okolicznościach nie jest to konieczne. Jeśli jednak kierowca chce poczuć się pewnie, dobrą alternatywą są dokumenty w wersji elektronicznej, przechowywane w smartfonie. Do tego celu służy dostępny już w Polsce system mObywatel z usługą mPojazd.