Czym jest ubezpieczenie od przepięć? Jak się zabezpieczyć przed tego typu zdarzeniami? Czy istnieje odpowiednie ubezpieczenie?
Przepięcie - definicja
Według popularnej definicji przepięcie to nagły, ponad normatywną dopuszczalną wartość, wzrost napięcia w sieci energetycznej. Wzrost ten może być spowodowany czynnikami wewnętrznymi jak np. zwarcia, przełączenia czy przeciążenia lub czynnikami zewnętrznymi jak np. wyładowanie atmosferyczne. Częstą przyczyną przepięć są zdarzenia występujące u dostawcy energii elektrycznej – awaria zasilania, nierówne obciążenia sieci lub zwarcie faz w generatorach. Przyczyn przepięć może być znacznie więcej, wszystkie sprowadzają się do tego, że w ich wyniku dochodzi do wielu szkód polegających na zniszczeniach, uszkodzeniach nie tylko urządzeń zbudowanych w oparciu o scalone układy elektroniczne, ale również samych sieci rozprowadzających, tak potrzebny nam do życia prąd.
Jak się zabezpieczyć przed przepięciem?
Urządzenia elektrotechniczne, a w szczególności elektroniczne są bardzo podatne na wszelkie zmiany napięcia. Normatywne napięcie w Polsce to 230V z drobnymi odchyleniami w jedną, czy w drugą stronę. Do takiego napięcia dopasowuje się urządzenia użytkowane w kraju. Urządzenia zazwyczaj posiadają już wbudowane elementy zabezpieczające, ale w sytuacji ekstremalnej takie zabezpieczenie nie zadziała. Stosuje się wobec tego urządzenia zewnętrzne, które mają za zadanie ochronić przed przepięciem podłączony sprzęt. Montowane są więc systemy i instalacje odgromowe oraz różnego rodzaju ochronniki o różnej klasie ochrony. W ramach ochrony przed przepięciem stosuje się też zabezpieczenia w postaci listew, czy innych ograniczników przepięciowych, do których bezpośrednio podłącza się wrażliwy sprzęt.
Bardzo ważnym elementem w procesie ochrony przed przepięciami jest prewencja. Wyłączone z sieci urządzenie nie jest narażone na zniszczenie na skutek przepięcia. Dlatego też najlepiej jest odłączać od sieci wszelkie urządzenia, kiedy słyszymy o nadciągającej burzy lub opuszczamy dom, czy mieszkanie na dłuższy czas. Należy jednak pamiętać, że są sytuacje, kiedy żadne urządzenie zabezpieczające nie jest w stanie poradzić sobie z silnymi przepięciami, np. na skutek wyładowań atmosferycznych. Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest ubezpieczenie od przepięć.
Ubezpieczenie od przepięć elektrycznych
W domu, czy mieszkaniu jesteśmy otoczeni bardzo różnymi urządzeniami wymagającymi zasilania prądem. Są to oczywiście komputery, telefony, telewizory, sprzęt grający, aparaty fotograficzne, sprzęty i artykuły gospodarstwa domowego, nie wspominając już o rozwiązaniach typu smartdom. Dziś w zasadzie każde urządzenie wymaga zasilania prądem. W urządzeniach tych instaluje się coraz więcej podzespołów elektronicznych, tym samym wartość tych urządzeń też jest coraz wyższa. Strata takiego sprzętu może być dotkliwa finansowo. Nie ma na rynku ubezpieczenia od przepięć jako samodzielnego ubezpieczenia. Ubezpieczenie od przepięć elektrycznych to jeden z elementów kompleksowego ubezpieczenia mieszkania, domu lub ubezpieczenia dedykowanego do konkretnego urządzenia, np. smartfona. Jeżeli więc jesteśmy zainteresowani ubezpieczeniem naszych sprzętów, instalacji od przepięć, powinniśmy zawrzeć ubezpieczenie mieszkania, domu nie zapominając o rozszerzeniu o ruchomości domowe. Ruchomości domowe lub inaczej mienie ruchome to wszelkie sprzęty, urządzenia, nie tylko elektryczne, czy elektroniczne, ale również wszystkie inne jak np. garnki, talerze, meble, które zgromadziliśmy w domu.
Zakres ubezpieczenia tych przedmiotów obok wielu zdarzeń obejmuje najczęściej też ubezpieczenie od przepięć. Niejednokrotnie rozdziela się przepięcia na te powstałe w wyniku wyładowań atmosferycznych i inne nie wynikające z tej przyczyny. Niektóre z towarzystw, ubezpieczenie od przepięć elektrycznych proponują przy ubezpieczeniu mieszkania jako dodatkową opcję do zakresu podstawowego. Warto wtedy takie rozszerzenie wykupić. Kiedy możemy liczyć na odszkodowanie? Jeżeli np. z powodu wyładowania atmosferycznego uszkodzeniu ulegnie komputer, czy smartfon, który akurat się ładował, wówczas możemy wystąpić do swojego ubezpieczyciela z wnioskiem o wypłatę równą kosztom naprawy uszkodzeń. Musimy się wtedy liczyć z wizytą likwidatora, który oszacuje powstałą szkodę.
Jest jednak jedna sprawa, na którą trzeba zwrócić uwagę. Prawdopodobnie w toku likwidacji szkody zostaniemy poproszeni o dokument potwierdzający wykonanie badania instalacji elektrycznej, o ile mieszkamy w domu jednorodzinnym. Takie badanie, zgodnie z ustawą Prawo Budowlane zobowiązany jest zrobić każdy właściciel domu raz na 5 lat. Brak takiego dokumentu może skutkować odmową wypłaty odszkodowania, o ile szkoda przepięciowa ma swoje źródło w instalacji domowej. Czy warto mieć ubezpieczenie od przepięcia? Oczywiście tak. Nawet najlepsze zabezpieczenia przepięciowe mogą okazać się za słabe i jedynym ratunkiem na odtworzenie uszkodzonego sprzętu jest odszkodowanie uzyskane od towarzystwa ubezpieczeniowego lub własne środki przy braku ubezpieczenia.