Czy rowerzysta musi ustąpić pierwszeństwa na ścieżce rowerowej?

Rowerzyści coraz częściej stają się istotnymi uczestnikami ruchu drogowego, zwłaszcza w miastach, gdzie korzystanie z rowerów jest coraz popularniejsze. Jednakże, często słyszy się opinie, że rowerzyści stanowią zagrożenie dla pieszych na ścieżkach rowerowych. Czy faktycznie tak jest? Czy rowerzyści powinni bardziej dostosować się do potrzeb i bezpieczeństwa pieszych, czy może problem leży głównie w braku świadomości i szacunku obu stron?

Najczęstsze przewinienia rowerzystów

Z danych przedstawionych przez Komedę Główną Policji, wynika że najczęstsze przewinienia rowerzystów względem pieszych to:

• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych/pieszemu wchodzącemu na przejście dla pieszych
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu w innych okolicznościach
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przy skręcaniu w drogę poprzeczną
• omijanie pojazdu przed przejściem dla pieszych
• wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim

Pełnoprawne a sugerowane przejście dla pieszych

Rowerzyści powinni pamiętać, że na ścieżkach rowerowych obowiązują ich takie same przepisy drogowe względem pieszych jak kierowców aut na jezdni. Zgodnie z przepisami – na ścieżce rowerowej rowerzysta ma pierwszeństwo przed pieszym, chyba że pieszy znajduje się na przejściu dla pieszych wyznaczonym na ścieżce rowerowej.  W takim przypadku rowerzysta ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa. W tym miejscu należy również dodać, że wyróżnia się dwa typy przejść dla pieszych: pełnoprawne i sugerowane. Pełnoprawne przejście dla pieszych na ścieżce rowerowej oznaczone jest znakiem poziomym P-10 (tzw. zebra) oraz znakiem pionowym D-6 (znak przejście dla pieszych) . Jeżeli na ścieżce namalowana jest „zebra”, ale brakuje znaku pionowego „przejście dla pieszych” jest to sugerowane przejście dla pieszych i w takim przypadku pieszy nie ma pierwszeństwa. W tym miejscu warto też wspomnieć, że istnieje druga szkoła interpretacji „sugerowanego” przejścia dla pieszych, która mówi, że nie jest ono oznaczone „zebrą” a obniżeniem poziomu nawierzchni lub innym kolorem. W przypadku zdarzenia na sugerowanym przejściu ostateczną interpretacją zajmuje się policja lub sąd. Nie zmienia to faktu, że rowerzyści powinni zachować szczególną ostrożność zbliżając się do przejścia dla pieszych, a przede wszystkim powinni zmniejszyć prędkość. 

Taryfikator mandatów

Rowerzyści mogą liczyć na łagodniejsze mandaty niż kierowcy samochodów za te same przewinienia. Nie zmienia to jednak faktu, że taryfikator mandatów ma szeroki zakres. 

• Nieustąpienie, wbrew obowiązkowi, pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na to przejście: 50−500 zł.
• Nieustąpienie przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża: 50−300 zł.
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przy przejeżdżaniu przez chodnik lub drogę dla pieszych albo podczas jazdy po placu, na którym ruch pieszych i pojazdów odbywa się po tej samej powierzchni: 50−300 zł.
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem podczas włączania się do ruchu: 50−200 zł.
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem w strefie zamieszkania: 50−100 zł.
• Niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej: 50−500 zł.
• Wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem : 50−500 zł.
• Omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu: 50−500 zł.
• Naruszenie zakazu jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych: 50−100 zł.

W 2023r. policja wystawiła rowerzystom ponad 15tyś. mandatów tylko za przewinienia względem pieszych. 

Podczas poruszania się rowerem po chodnikach czy ścieżkach rowerowych, należy dostosować prędkość do warunków panujących na drodze oraz zachować szczególną uwagę w pobliżu osób idących pieszo. Ważne jest również, aby rowerzysta sygnalizował swoje zamiary, używając dzwonka lub mówiąc głośno, że zbliża się do pieszych, zwłaszcza gdy zbliża się do zatłoczonych miejsc. Należy pamiętać, że bezpieczeństwo jest priorytetem, dlatego warto wznajemnie szanować prawa pieszych jak i rowerzystów oraz przestrzegać obowiązujących zasad. Poprzez zachowanie szczególnej ostrożności można przyczynić się do zapewnienia bezpieczeństwa na drodze dla wszystkich uczestników ruchu drogowego.

Akcja "Jednośladem bezpieczenie do celu"

Przypominamy również, że do 20 czerwca trwa policyjna akcja „Jednośladem bezpiecznie do celu”, której celem jest zwrócenie szczególnej uwagi na zachowania kierowców motocykli, motorowerów oraz rowerów. Jest to akcja policyjna mająca na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników jednośladów, czyli rowerów, hulajnóg czy motorowerów. Głównym celem akcji jest zwrócenie uwagi na konieczność przestrzegania przepisów i zasad bezpiecznego poruszania się po drogach przez użytkowników jednośladów oraz zwiększenie świadomości na temat zagrożeń i ryzyka związanego z korzystaniem z tych środków transportu. Działania w ramach akcji mogą obejmować kontrole drogowe, edukację użytkowników jednośladów oraz zachęcanie do noszenia odblaskowych elementów i kasków. Celem tej akcji jest zmniejszenie liczby wypadków i kolizji z udziałem jednośladów oraz poprawa bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego.