Mieszkanie komunalne i jego funkcjonowanie w Polsce

Mieszkanie komunalne i jego funkcjonowanie w Polsce

Ubiegasz się o mieszkanie komunalne i chciałbyś się dowiedzieć, jak wyglądają formalności? W jaki sposób można wykupić takie mieszkanie oraz czy jest możliwa jego zamiana? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Jak dostać mieszkanie komunalne?

Właścicielem takich lokali jest gmina i są one przeznaczone do wynajmowania dla osób, których nie stać na zakup własnego mieszkania czy wynajem od innych, prywatnych właścicieli. Aby mieszkanie komunalne zostało przyznane, taka osoba musi spełniać pewne kryteria. Jednym z nich jest sytuacja finansowa. Szczegółowe progi ustala się w drodze uchwały - gmina dla swoich nieruchomości (tam należy szukać informacji odnośnie ich wysokości). Ponadto, osoba nie może posiadać żadnego prawa własności do innego mieszkania.

Kolejnym kryterium jest zamiar zamieszkiwania w danej gminie na czas najmu (takim poświadczeniem może być umowa o pracę lub dotycząca nauki na studiach). Po spełnieniu wszystkich warunków przysługują mieszkania komunalne. 

Proces ubiegania się o mieszkanie komunalne

Na początku należy złożyć odpowiedni wniosek w gminie, który będzie zawierał oświadczenie o wysokości dochodów z ostatnich 3 miesięcy. Do tego potrzebna będzie umowa o pracę, dowód osobisty, oświadczenie o stanie majątkowym. Po złożeniu wszelkich dokumentów, odpowiednie instytucje weryfikują przedstawione dane, a gdy wniosek zostanie zatwierdzony, ubiegający się o mieszkanie komunalne trafia na listę oczekujących. 

Problemem jest czas oczekiwania, który w skrajnych sytuacjach może trwać od kilku do kilkunastu lat (rekordzista czekał na mieszkanie około 20 lat). W czasie oczekiwania na liście możemy np. zostać skreśleni, jeżeli zmieni się nasz status majątkowy i przekroczymy próg. Gdy już przyjdzie nasza kolej, gmina pokaże nam maksymalnie 3 propozycje mieszkania komunalnego. Jeżeli je odrzucimy, również zostajemy skreśleni z listy oczekujących. W sytuacji, kiedy zdecydujemy się na wybrany lokal, przechodzimy do podpisania umowy najmu mieszkania z gminą.

Wykup mieszkania komunalnego

Warunki wykupu takich mieszkań określa ustawa o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z zapisami z ustawy, najemca mieszkania komunalnego ma pierwszeństwo przy wykupie lokalu. Aby uzyskać informacje, czy gmina chce sprzedać mieszkanie, trzeba udać się do właściwego urzędu, a w przypadku chęci wykupu mieszkania komunalnego złożyć odpowiedni wniosek. Szansę na wykup mają tylko tacy najemcy, którzy nie zalegali z opłatami za czynsz.

Utrzymanie mieszkań komunalnych jest bardzo często nierentowne. Zbyt mały czynsz, a jednocześnie wzrastające zużycie mieszkania powoduje, że obciąża ono budżet gminy. Próbując pozbyć się problemu, gminy często wyprzedają takie mieszkania udzielając bonifikaty, która może wynosić nawet 90% wartości mieszkania. Jednak wykup mieszkania komunalnego ma pewne ograniczenia. Taka zniżka obliguje nowego właściciela do tego, że przez okres 5 lat nie może odsprzedać mieszkania, ani wykorzystać go do innych celów niż mieszkaniowe. Niedotrzymanie warunków może wpłynąć na odebranie zniżki i konieczności jej zwrotu dla gminy.

Zamiana mieszkania komunalnego

Rzadziej dochodzi do zamiany mieszkania pomiędzy najemcami. Aby takie działanie było możliwe, musi porozumieć się ze sobą dwóch lokatorów w mieszkaniach komunalnych. Wtedy składa się w gminie wniosek o wzajemną zamianę lokali. Załączamy dodatkowo do wniosku umowę najmu mieszkania każdej ze stron, zaświadczenia majątkowe mieszkańców. 

Podczas zamiany mieszkania komunalnego, gdy któryś z lokali staje się własnościowym w oparciu o środki z kredytu hipotecznego, konieczne będzie zabranie ze sobą aktu notarialnego oraz aktualnego wypisu z Ksiąg Wieczystych. Dodatkowo, okazujemy potwierdzenia naszego zameldowania oraz stanów cywilnych wnioskodawców.

W odniesieniu do prawa najemców mieszkania komunalnego, najemca nie jest właścicielem lokalu. Ale jest chroniony przed eksmisją. Jeżeli musi opuścić lokal, to obowiązkiem gminy jest zaproponowanie mu lokalu zastępczego. Bez zgody gminy, najemca nie może remontować i przebudowywać mieszkania komunalnego (ale przymyka się na to oko, ponieważ gmina nie inwestuje za często w remonty takich lokali, a to sposób na poprawę jego stanu). Mieszkanie komunalne nie podlega prawie dziedziczenia, a najemca nie może czerpać korzyści majątkowych z lokalu.

Krystian Rolka
Krystian Rolka

W branży ubezpieczeń od 2018 roku. Pracuje w dziale marketingu, gdzie zajmuje się m. in. contentem i marketingem internetowym. Prywatnie fanatyk dobrego kina i scenariuszy filmowych.

Może zainteresuje Cię również